Een vrijdag en een zaterdag.

Erik Bronsveld van Murene wilde met een paar teamleden en een collega van het werk de Noordzee op, dat kan natuurlijk zei ik tegen hem. Vrijdag ziet het er goed uit, zo gezegd zo gedaan, om 08.00 uur vertrek uit de haven. Leonard ging ook mee, dus een boot vol. Erik en Erik, Arjen, Klaas, Leonard en mijzelf. Het was laagwater dus na de sluis konden we onder de brug door, via het Molengat naar het eerste wrak, een paar hadden nog nooit op hout gedoken dus dat werd de eerste keer.

Het zicht zag er goed uit, dus vol enthousiasme gingen de mannen te water, Leonard als laatste want die schiet het anker omhoog. Het zicht bleek ook redelijk te zijn toen de eerste na 65 minuten weer boven kwam. Heerlijk gedoken zij hij. Rustig aan kwamen de anderen ook weer boven, alleen Leonard bleef zoals gewoonlijk wat langer weg.

Maar uiteindelijk kwam die ook weer aan de oppervlakte en konden we de spullen weer een beetje opruimen. Collega Klaas was de hele tijd aan het filmen want er zat constant een jonge zeehond achter de boot die lekker aan het spelen was met de veiligheidslijn.

Wat een mooi dier en het blijft prachtig om naar te kijken. Ook probeerde Klaas nog een visje te vangen, maar er zat geen makreeltje in de buurt, dus pech. Voor het tweede wrak gingen we 10 mijl Noordelijker dus we hadden even de tijd om te kletsen.

Bij het wrak aangekomen ging ik dwars over het wrak tegen de stroom in en gaf het sein om het anker te gooien, maar het anker pakte niet gelijk bleek later. Dus toen de duikers beneden kwamen was er geen wrak, even zoeken en jawel daar was het wrak, het anker had een sleepspoor achter gelaten. Helaas! Toen Erik B boven kwam hoorde ik alleen maar knoeier, prutser etc etc. Dus duiktrap omhoog en zwemmen laten!! Uiteindelijk mocht hij toch weer mee naar Den Helder. Erik S nam het roer zodat ikzelf naar de grote verhalen op het achterdek kon luisteren. Het was een dagje met weinig zon maar met een mooie rustige zee en gezellige mensen, voor herhaling vatbaar.

Zaterdag,

Met iets minder mensen aan boord vertrokken we weer om dezelfde tijd als gisteren, even Jeroen ophalen en vervolgens met Richard, Rinus en mijzelf via het Westgat naar zee. Deze dag was nog mooier dan gisteren de zee was echt bijna vlak, genieten dus. En zeker voor Rinus die zijn eerste wrakduik ging maken.

We zouden twee stalen wrakken pakken, eerst een ondiep wrak en later een wat dieper wrak, dit omdat de kentering zo viel. Normaal ga je eerst diep en dan ondiep, maar dit kan ook. Jeroen ging als eerste te water gevolgd door Rinus. Rinus bleef een beetje bij de ankerlijn hangen die moest even op adem komen en een knopje omzetten dat hij langs een lijn naar beneden moest. Maar uiteindelijk na wat rustig met hem gepraat te hebben zakte hij af naar het wrak met Richard in zijn kielzog.

Het zag er goed uit, ik kon de ankerlijn een aardig stukje zien dus dat moet goed komen daar beneden. En dat bleek ook wel toen de eerste weer terug kwam. En Rinus had zijn eerste wrakduik gemaakt in de Noordzee.

De volgende duik gingen we maken op de SS Madrid waar ik al jaren niet was geweest, ikzelf heb daar de nodige duiken wel gemaakt, blijft een prachtig wrak waar van alles is te zien en zeker voor de opleidingen een mooi wrak. Dus eerst er even langs zodat Rinus ook kon zien op de sidescan hoe het wrak erbij ligt. Bij de tweede nadering voer ik van achteraf over het wrak en wachtte tot ik de ketels voorbij was en liet toen het anker gooien. We lagen direct vast en de lijn kon er kort op. Ook hier prima omstandigheden, ik kon ook hier de ankerlijn een stuk zien.

Nu ging het Rinus een stuk makkelijker af, te water en ging direct onder bij de ankerlijn. Dus dat zit wel snor, Jeroen was als eerste terug en had heerlijk gedoken. Rinus kwam als tweede en Richard als laatste duiker achter de hefballon aan. We voeren via het Molengat terug zodat we een mooi rondje om de Haak hadden gemaakt. In de haven feliciteerde wij Rinus met zijn eerste wrakduiken en gaven we hem het Northseadivers certificaat voor eerste wrakduik.

We waren weer op tijd in Den Helder zodat ik om half drie in de auto zat om op tijd bij een etentje te zijn.

Coen van de Mac.O

Zondag 18-4-2021,

Met z’n vieren naar buiten, meer mag niet van de Burgervader van Den Helder. Het was heerlijk weer alleen op de heenweg zat de A7 hier en daar potje dicht van de mist. Maar aangekomen in Den Helder zag het er goed uit. Goed zicht, dus gauw inladen en naar de sluis. We moesten even wachten en kwam nog een jachtje aan, maar we hadden de tijd. Toen de deuren naar zee open waren voeren we eerst even lang de KNRM steiger om Jeroen op te halen. Tussen de havenhoofden kon het gas erop richting het Westgat, ter hoogte van de Heldeuren riep Leonard die naar achteren keek, ”Coen er is iets aan de hand” een hoop zwarte rook kwam er uit de uitlaat.

Wat is dat nu? Maar de motor liep prima, temperatuur ook goed en oliedruk ook. Maar even doorvaren en kijken wat er gebeurt zei ik. Ondertussen voeren we het Westgat door en gingen we wat wrakken nalopen om te kijken wat de stormen van de Winter hadden aangericht in het gebied. De 1^e en de 2^e en de 3^e waren allemaal onder het zand verdwenen, nou dat beloofd niet veel goeds.

Maar een ander puntje kwam er wel uit, hiep hiep. Na meerdere wrakken bekeken te hebben kwamen we bij het te beduiken wrak aan.

Aan de oppervlakte zag het er redelijk uit, maar dat was bedrog.

Jeroen ging als eerste gevolgd door Ernst en even later Leonard.

Jeroen was na een kwartiertje alweer terug, geen zicht vroeg ik, nee heel slecht en ik zie geen wrak. Oeps, anker was dus wel gaan krabben, lijn iets tekort gehouden bij teveel stroming. Kan een keer gebeuren, maar had het idee dat dit een Murphy dag zou worden.

Toen alles weer binnen was startte de boot prima, dus richting het Molengat, daar nog wat gescand en toen naar de haven. Bij de steiger draaide de motor stationair en wilde afslaan. Even wat gas geven en daar kwam hij weer tot leven, in de sluis direct de motor uitgezet. Startte weer goed maar bij stationair begon de motor te bonken. In de haven nog even gekeken, zag geen olielekkage dus ik hoop dat het een verstuiver is.

Coen van de Mac.O

Noordzeevirus: beetje smoezelig

Het lijkt de hele week dat het weekend weer mooi wrakduikweer is. Dus al op dinsdag Coen aan het pushen gaan we, gaan we! Ik was niet de enige Jeroen heeft zich ook al gemeld bij Coen. We kregen ook vrij snel te horen we gaan! Ik vraag op de app diverse cursisten die hun wrakduiken nog moeten maken, de meeste waren op vakantie of nog erger hadden andere plannen! Rein wilde ook wel een keertje mee en dus de boot zit weer vol. Donderdagavond eerst met de 1* oefenen in Joure. Na de duik met deze toppers snel naar huis en de fles vullen. En vrijdagavond een etentje bij Leonard dit wordt wel wat laat. Om kwart voor één zijn we weer thuis en we moeten om 9:15 weer varen. De auto laden en Rein opgepikt en door naar Den Helder en van de werkzaamheden die vannacht uitgevoerd zijn op de afsluitdijk is niks meer te zien.

Alleen nog de gebruikelijke vertragingen we zijn mooi kwart voor negen in de haven en we laden de boot in met de duikuitrustingen. Leonard is er ook en we vertrekken al om 9:00. ook de sluis gaat lekker snel en we zijn al voor half 10 om Jeroen op te pikken de spullen liggen al klaar maar Jeroen is in geen velden of wegen te bekennen en we laden zijn spullen in. Daar komt Jeroen aan en kijkt tevreden dat al het spul in de boot ligt en alsof het de normaalste zaak van de wereld is zegt hij mooi we kunnen varen, de diva! De eerste duik wordt op de Dahomey deze ligt op een diepte van rond de 6mtr. We zijn er mooi op tijd en hebben nog een uur voor we te water kunnen. Hier hebben we het erover dat het zonnetje  nog wel wat meer erbij mag komen. Ja zegt Coen dan zitten jullie weer te zeuren over dat het dek zo scherp aan de ogen is. Nu maak ik een fout door te zeggen dat het dek nu wel een beetje smoezelig is! Na deze opmerking schaam ik me toch wel een beetje voor! Dit wordt er niet beter op toen ik mijn duikuitrusting aandeed. Hier zaten nog dikke klodders modder onder omdat ik deze niet meer had schoon gemaakt door een beetje tijdtekort.

Coen begint moet je nu kijken hij gaat hier aardappelen planten aan boord! Jeroen wordt zoals een echte diva betaamt compleet geholpen met de vinnen etc, hij miste alleen zijn glaasje drinken nog!

Ik ga direct Jeroen achterna het water in en laat de aardappelvelden achter/boven mij! Ondanks de diepte heb ik veel te weinig tijd om het hele schip te bekijken. Ook de rest heeft te weinig tijd om het gehele wrak te bekijken. Onderwater staat wel een deining en is het behoorlijk lastig om positie te houden toch heb ik wat foto’s en filmpjes kunnen maken.

Aan boord was het dek weer spierwit en doet gewoon weer zeer aan de ogen! Van de aardappelvelden is niks meer te zien. Rein wil zich al gaan omkleden ik zeg dat hoeft niet we gaan direct de tweede duik maken!

Het plan is de Appollo alleen deze was behoorlijk verzand en we pakken daarom het koperenhuid wrak, ook leuk waren we al een tijdje niet meer geweest. Ook hier weer dezelfde volgorde te water. Onderwater kan ik hier geen touw aan vast knopen, Hout ijzer en hout koperbeplaat en stalen geklonken platen diverse stok ankers etc.

Ik geniet ondertussen van het onderwaterleven en probeer toch te bekijken hoe dit wrak in elkaar steekt (niet gelukt). Wanneer iedereen weer aan boord is varen we weer tevreden terug naar de haven. Als eerste zetten we Jeroen weer af en daarna via de sluis terug naar de haven. In de sluis nemen een paar kanovaarders foto’s van onze zwemtrap omdat ze deze wel erg handig vinden voor op hun boot. We laden de auto’s weer vol en Coen spoelt het laatste zout en klei van de boot en is die weer klaar voor de volgende keer. Nou ga ik morgen maar weer pak spoelen met de 1* in opleiding. Met in het achterhoofd die aardappelvelden en het smoezelige dek.

Groetjes Richard

His Majesty’s Ship Apollo. (1794)

                         (http://collections.rmg.co.uk/collections/objects/102810)

In het voorjaar van 2017 ontdekte wij met de sidescan sonar een nieuw wrak in de Gronden van de Noorderhaaks.

Bij het eerste duikonderzoek werd duidelijk dat het om een houten schip gaat

met veel koperenpen verbindingen. Er werd een hoepel gevonden van eenkruitvaatje met het Broad arrow teken van de Britse marine er in.

Het gaat hier dus om een Engels oorlogsschip.. Maar welke?

Het onderschip van het wrak was redelijk vrij gespoeld en gaf een lengte van rond de 46 meter.

Het geschut wat aangetroffen werd zijn 9 voeters (275cm) en bij één kon de ziel gemeten worden wat de diameter van een 18 ponder gaf.

Als we alle Engelse marine schepen die rond de Frans-Bataafse tijd in de nabijheid van de Noorderhaaks zijn vergaan met elkaar vergelijken op afmetingen,

manier van stranden en locatie, dan blijven er drie over die in aanmerking komen.

HMS Nassau 1785 vergaan 24 oktober 1799 (Ardent class 3ʳ ͩ rate)

HMS Apollo 1794 ,, 7 januari 1799 ( Artois class 5 ͭ ͪ rate)

HMS Manilla 1809 ,, 18 januari 1812 (Apollo class 5 ͭ ͪ rate)

Op basis van de lengte van het wrak werd eerst getwijfeld of het hier misschien om de HMS Nassau zou gaan die in oktober 1799 bij de Noorderhaaks verging.

Er werd vervolgens een 12 ponder carronade gevonden en ook twee houten schijven.

Op deze schijven staat het jaartal  sept 1792 en 1794, en ook staat er “Taylor”. Walter Taylor leverde alle blokken en schijven aan de Royal Navy tussen 1759 en 1803.

Dit brengt ons naar een schip wat rond deze tijd gebouwd is en dan komt de HMS Apollo in beeld.

Na het in bezit komen van de bouwtekeningen van de Artois klasse (HMS Apollo) en Ardent klasse (HMS Nassau)

konden we de lengte en breedte vergelijken ter hoogte van het onderste geschutsdek. De maten van het wrak zijn gemeten tijdens het duiken en vervolgens ook met de multibeam.

Hierdoor werd duidelijk dat de maten van het wrak bijna spot-on overeen komen met die van de HMS Apollo.

Ook de afstand tussen de koperen veren van het roer komen precies overeen met die uit de tekeningen van de Artois klasse.

(bouwtekening Artois class Royal museum Greenwich)

In 2019 werd er een 32 ponder kanonskogel gevonden en later in het achterschip ook een 32 ponder carronade.

Het plaatje is compleet! Het gaat hier om het wrak van de HMS Apollo.

                (Tekening Artois class HMS Apollo gespiegeld. Royal museum Greenwich )